Maak kennis met LEJK-lector Cathy van Tuijl

Lector Cathy van Tuijl

Om je een beeld te geven van onze lectoren, hebben we enkele vragen voorgelegd aan Cathy en Annerieke Boland (volgt). Met haar reactie leer je Cathy beter kennen: hoe is zij tot dit lectoraat gekomen?

* Waar kwam de drive vandaan om verder te gaan met onderzoeken, doceren en zelf te promoveren?

Ik ben opgeleid als klinisch pedagoog in een tijd dat individuele diagnostiek in de opleiding centraal stond en wist al bij mijn afstuderen dat ik meer impact wilde dan 15-20 kinderen en hun ouders per jaar helpen. Naast diagnostiek was mijn opleiding ook onderzoeksmatig en dat vond ik leuk. Dus toen er te midden van een enorme werkloosheid (jaren ‘80) een vacature voor een promotieplaats bij de concurrerende vakgroep vrijgegeven werd, heb ik meteen gereageerd. In die tijd werden vrouwen als promovendi niet erg serieus genomen dus kreeg je er behoorlijk wat onderwijstaken bij. Elk jaar weer andere taken; is heel leerzaam geweest.

* Waarom ligt jouw focus op jonge kinderen?

Voor mij staat als een paal boven water dat de vroege jeugd het fundament vormt voor het latere leren in brede zin. Dan gaat het om de basis: veilige hechting zodat kinderen vertrouwen in zichzelf en hun opvoeder krijgen en ze vandaaruit de wereld durven te verkennen. Maar ook om de taal-denkontwikkeling: leren redeneren, concepten gaan vatten. En de ontwikkeling van zelfregulatie met aspecten als aandacht, gedrag kunnen sturen en emoties hanteren.

In mijn onderzoeksfunctie als landelijk evaluator van het gezinsgerichte programma Opstap werd ik tijdens huis- en schoolbezoeken met mijn neus op de harde feiten gedrukt: veel kinderen groeien op in ongunstige gezinsomstandigheden en daardoor starten ze onvoldoende toegerust in het basisonderwijs. En dat ontneemt hen kansen. Die onrechtvaardigheid gaat me aan mijn hart en vandaar dat ik ook een overzichtsartikel gepubliceerd heb bij het LEJK: In hoeverre bepaalt de plaats van je wieg je toekomst.

* Het LEJK focust zich niet alleen op de onderbouw van de basisschool, maar ook op de kinderopvang. En op de periode nul-acht jaar, waarin ontzettend veel gebeurt in de ontwikkeling van een kind. Wat is jouw visie, hoe krijgen we eenheid in de ontwikkellijn van kinderen over de grenzen van onderwijs en opvang heen?

Uitgangspunt moet zijn dat we aansluiten bij waar kinderen in hun ontwikkeling zitten en van daaruit starten met ons aanbod: gericht op die actuele ontwikkeling en voorzien van uitdaging in de zone van naaste ontwikkeling. Juist als je met jonge kinderen uit ongunstige gezinssituaties werkt moet je je blik verbreden. Want als vierjarige kinderen met 1,5 jaar achterstand binnenkomen in het onderwijs moet je weten wat voor die kinderen de volgende stap is in je aanbod. En datzelfde geldt voor kinderen in de voorschoolse educatie: als die twee- tot tweeënhalf-jarigen binnenkomen met eveneens forse achterstand moet je ook terug naar de babydoelen en het baby-aanbod. Datzelfde geldt voor kinderen die voorlopen op hun leeftijdsgenoten: ook die kinderen wil je een passend aanbod bieden met voldoende uitdaging.

“Kinderen wil je een passend aanbod bieden met voldoende uitdaging”

Dat vergt wel een brede blik en veel kennis van ontwikkeling en leerlijnen evenals de nodige flexibiliteit en creativiteit van professionals. Los van de gewenste kennis en observatievaardigheden blijken de huidige kindvolgsystemen in wisselende mate behulpzaam te zijn bij het monitoren van de ontwikkeling en het bieden van houvast voor een volgende stap in het aanbod. Daarnaast is het belangrijk dat professionals in de opvang en het onderwijs elkaar kennen en serieus nemen als partner op een belangrijk overgangsmoment. Momenteel zijn we met het Expertisecentrum Kinderopvang bezig met het onderwerp doorgaande lijn van peuter naar kleuter en wat daarbij komt kijken. We zijn gelukkig niet de enigen die zich met dat onderwerp (doorgaande lijn) bezighouden en ik verwacht dat dat in de toekomst gaat verbeteren.

* Bonusvraag: Heb je een afsluitende boodschap voor de lezer, de geïnteresseerde die van collega's wil leren over het opvoeden en onderwijzen van het jonge kind?

Blijf nieuwsgierig en leergierig; bekijk de kennisbank van het Landelijk Expertisecentrum Jonge kind. En blijf genieten van het jonge kind, diens verwondering en veerkracht.