Pilots gespecialiseerde opleiding jonge kind
Een aantal hogescholen doen sinds september 2020 mee aan een pilot vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, waarmee pabostudenten een gespecialiseerde opleiding voor lesgeven aan het jonge en oudere kind kunnen volgen. Dit naar aanleiding van de motie Heerema over de invoering van gespecialiseerde pabo’s. Voor september 2021 zullen de nieuwe routes geëvalueerd worden, zodat de ervaringen uit de pilots meegenomen kunnen worden in de formalisering van de nieuwe routes. De pilots van de verschillende hogescholen rondom het jonge kind zijn hieronder toegelicht.
Fontys Hogescholen
Fontys is bezig met een transitie binnen het domein Educatie en dit betekent onder andere dat er gekeken wordt naar een meer toekomstbestendige manier van opleiden met een grote mate van flexibiliteit, uitgaande van het brede spectrum aan lerarenopleidingen binnen Fontys. Denk aan professionals die werken met kinderen en jongeren van 0 t/m 18 jaar. In de school van de toekomst ziet Fontys elk kind, elke leerling, omringd door een interprofessioneel docententeam. Een team dat complementair aan elkaar is in kennis, kunde en vaardigheden. In plaats van docentgericht (wat moet een leraar allemaal kennen en kunnen?) naar leerlinggericht (wat heeft een leerling allemaal nodig?). Wij willen niet langer alleen maar het ‘schaap met de vijf poten’ opleiden, maar onderwijsprofessionals die naast een brede basis ook elk hun eigen specialiteit(en) hebben en daarmee in teamverband een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling en het leren van ieder kind.
Hogeschool iPabo
Hogeschool iPabo is dit jaar gestart met de pilot Studieroute Jonge kind (2-8 jaar) voor studenten die een voorkeur hebben om met jonge kinderen te werken. De nadruk ligt op de groepen 1 tot en met 3, maar besteedt ook ruim aandacht aan de context van de voorschool/kinderopvang (vanaf 2 jaar) en het onderwijs in groep 4 of 5. De groep bestaat op dit moment (november 2020) uit 20 studenten. De pilot kent drie hoofddoelstellingen. Ten eerste dat studenten, vergeleken met studenten van het reguliere traject, aan het eind van de opleiding beter in staat zijn de brede ontwikkeling van jonge kinderen te herkennen en stimuleren door een rijk en gedifferentieerd aanbod waarin spelen en actief leren centraal staan en het potentieel van de groep ten volle wordt benut. Deze eerste doelstelling wordt naar verwachting gerealiseerd doordat studenten meerdere malen in vergelijkbare contexten stagelopen. Direct vanaf het eerste jaar wordt de focus gelegd op het jonge kind. Aanvullende informatie is opgenomen in deze presentatie.
NHL Stenden Hogeschool
De Academie Primair Onderwijs NHL Stenden richt de pilot specialisatie jonge kind route Pabo in voor het jonge kind in de leeftijd van 2-7 jaar. Jonge kinderen ontwikkelen zich sprongsgewijs, door trial and error en van incidenteel leren naar intentioneel leren. De resultaten van neurobiologisch onderzoek van de afgelopen 20 jaar geven aan dat breinontwikkeling in deze groep wetmatigheden volgt in de volgorde van de brein- ontwikkeling en neurologische infrastructuur samenhangend met het gevoel van veiligheid bij kinderen. Onderzoek toont ook dat jonge kinderen ontwikkelen en leren in een omgeving die in staat is om de eisen die aan het jonge kind gesteld worden te laten passen bij zijn ontwikkeling. Dit heeft verregaande gevolgen voor pedagogische- en didactische handelingsbekwaamheid van professionals in voor- en vroeg- schoolse organisaties en (Integrale) kindcentra. Aanvullende informatie is opgenomen in deze presentatie.
Hogeschool Viaa
Met ingang van het schooljaar 2020-2021 wordt er één klas gevormd waarin uitsluitend geselecteerde studenten samenwerken en leren. Deze studenten richten zich op één van beide specialisaties (2-7 of 8-14). Dit faciliteert een rijke leeromgeving voor studenten, zodat zij zich kunnen richten op hun specialisatie, elkaar kunnen inspireren en kritisch kunnen bevragen vanuit de gekozen specialisatie. Tegelijkertijd worden zij door dit concept tevens voorbereid op brede inzetbaarheid in het basisonderwijs. Twee docenten (specialist Jongere Kind en specialist Oudere Kind) zullen in samenwerking en, waar mogelijk in co-teaching, de algemene Onderwijs Eenheden vertalen naar de specialisatie Jongere Kind en Oudere Kind. Deze samenwerking en co-teaching wordt gefaciliteerd en vormgegeven met behulp van professionalisering van de betrokken docenten. Studenten gaan na een gezamenlijke start van de les ( of meteen al) uit elkaar in specialisatiegroepen om de leerstof gericht op het JK/OK uit werken en te verdiepen.
Hogeschool Windesheim
De pilot ‘route jonge kind’ wordt gesitueerd in het eerste jaar van de voltijd pabo. Het eerste jaar van de pabo zien wij als de brede basis en oriëntatie op het beroep en specialisatiemogelijkheden. Inhoudelijk zal de gespecialiseerde pabo vanaf de start inzetten op specialisatie waarna de bredere basis en uitbreiding in een latere opleidingsfase de aandacht krijgt. De student die bewust kiest voor deze route zal daarin vanaf de start worden meegenomen en ook de stage ervaringen opdoen bij de doelgroep van de eigen keuze. Na de oriëntatie en verdieping zal de fase van verbreding in het programma worden opgenomen. Concreet betekent dit dat de student vanaf de start stage zal lopen in de onderbouw van het basisonderwijs en daarnaast zal leren samenwerken met de diverse belanghebbenden voor het jonge kind. Dit betekent dat de student de breedte van het werkveld ten aanzien van het jonge kind in onze samenleving verkent.
